“Эрх зүй судлах зорилго” товч эсээ
- Ж.Цэрэндулам
- Jan 30, 2024
- 2 min read
Updated: Mar 9
Хичээлийн эхний жил, нийгмийн харилцааны философийн үндэс суурийг судлахын зэрэгцээ, эрх зүйн мөн чанар, зорилго, нийгэмд үзүүлэх үр дагаврыг сурлаа. Нийгмийн харилцааны бүхий л хүрээг хамарсан хуулийн мөн чанар, түүний зорилгыг ухаарахад эрх зүйн суурь хичээлүүд нь оюуны тулгуур болж, цаашид гүнзгийрүүлэн сурах түлхэц өгсөн билээ.
Онолоос практикт шилжсэнээр "хууль" хэмээх ойлголт нь төрийн зүгээс боловсруулж, мөрдүүлдэг дүрэм журмын цогц бүтэц болдог байна. Эдгээр эрх зүйн хэм хэмжээ нь зөрчилдөөнийг шийдвэрлэх, дэг журмыг сахиулах, шударга ёсыг тогтоох үйл ажиллагааг дэмжих тогтолцоог санал болгож, мөн нийгмийн зан үйлийг чиглүүлж өгдөг байна. Эрүү, иргэн, захиргааны салбарыг хамардгийн хувьд хууль нь нийгмийн хэм хэмжээний бодит илэрхийлэл болдог.
Үүний зэрэгцээ, эрх зүйн тогтолцоо нь шүүх, хууль тогтоох, захиргааны байгууллагуудын эрх зүйн нарийн төвөгтэй сүлжээтэй засаглалын бүтэц болж гарч ирдэг. Өөрөөр хэлбэл, эрх зүйн үзэл санааны онол болон хууль тогтоох эрх мэдлийг өдөр тутмын бодит амьдралд хөрвүүлдэг байна.
Эрх зүйн тогтолцооны олон зорилгын гол цөм нь шударга ёсыг эрэлхийлэх, түүнд нийцсэн эрх тэгш харьцаа, эрхийг хамгаалах, маргааныг шийдвэрлэх арга замыг багтаасан байдаг. Үүнээс гадна, эрх зүйн тогтолцоо нь дэг журмыг сахиулах, эв найртай зэрэгцэн орших нөхцөлийг бий болгохыг хичээдэг.
Хүний эрх, эрх чөлөөг хамгаалах, иргэн бүрийн нэр төр, бие даасан байдлыг хангах эрх зүйн баталгааг бүрдүүлэх нь эрх зүйн нэн тэргүүний зорилго болно. Маргаан гарсан тохиолдолд эрх зүйн систем нь хувь хүн хоорондын зөрчилдөөн, хуулийн этгээдийн маргаан, засгийн газрын үйл ажиллагааны эсрэг нийтийн эсэргүүцэл байсан ч, түүнийг шийдвэрлэх, шударга шүүх болж хувирдаг.
Нийгмийн хяналтын үзэл баримтлал нь хууль эрх зүйн орчинд нэвтэрч, зөрчлийн үр дагаврыг ногдуулах замаар зан үйлийн хэм хэмжээг бүрдүүлдэг. Энэхүү механизм нь хуулийн дэг журмыг бүхэлд нь тогтвортой байлгахад хувь нэмрээ оруулж, хариуцлагыг ухамсарлуулж, нийгмийн стандартыг дагаж мөрдүүлэхийг шаарддаг.
Цаашилбал, хууль тогтоомжийн ойлгомжтой, урьдчилан таамаглахуйц, тодорхой байдал нь эрх зүйн системийн тулгын чулуу болно. Энэ нь хууль тогтоомжийг боловсруулах, тууштай хэрэгжүүлэх, хувь хүн, аж ахуйн нэгжүүдэд эрх зүйн туслалцаа авах боломжийг олгох явдал юм.
Оюутны хувьд, эхний семестрт үзсэн хичээлүүд нь үндсэндээ хууль зүйн шинжлэх ухааны суурь ухагдахуунуудыг судлах, эрх зүйн хэм хэмжээ, эрх зүйн тогтолцоог ойлгох анхны алхам болсон билээ.
Ж.Цэрэндулам

#LawyerBirdie #ХуульчШувуухай #ЭрхЗүйнБлог #ЭрхЗүй #ЭрхЗүйнОнол #ЭрхЗүйнФилософи #Эссэ #ЭрхЗүйнТогтолцоо #ХуульЗүйнХэмХэмжээ #ШударгаЁс #ХүнийЭрх #ЭрхТэгшХарьцаа #ЭрхЧөлөө #ХуульТогтоох #ШүүхийнЭрхМэдэл #ЭрхЗүйнСуурьОйлголт #ЭрхЗүйнТогтолцооныЗорилго #НийгмийнХяналт #ДэгЖурам #МаргаанШийдвэрлэх #ХуулийнХэрэгжилт #ЭрхЗүйнБоловсрол #ЭрхЗүйнСистем #ХуульТогтоомжийнОйлгомжтойБайдал #ЭрхЗүйнСуурьХичээл #ИргэнХүнийЭрх #ХуулийнФилософи #ЭрхЗүйнНийгмийнҮүрэг #ХуульТогтоохҮйлЯвц #ЭрхЗүйнСудалгаа #ЭрхЗүйнТогтолцооныБүтэц #ЭрхЗүйнҮүрэг #НийгмийнХэмХэмжээ #ЭрхЗүйнБоловсролынАчХолбогдол #ХуулийнЗорилго #ЭрхЗүйнШинэчлэл #ХуульТогтоохБайгууллага #ШүүхийнҮүрэг
😍
🤗