Дипломат харилцааны тухай Венийн конвенц

Дипломат харилцааны тухай Венийн конвенц

0:00

1961 оны Дипломат харилцааны тухай Венийн конвенц нь геополитикийн өөрчлөлт, дэлхийн улс орнуудын харилцан уялдаа холбоо улам бүр өсөн нэмэгдэж буй үед бий болсон тусгаар тогтносон улс орнуудын дипломат харилцааг зохицуулах олон улсын эрх зүйн тулгын чулуу юм. Дэлхийн II дайны дараа болон Хүйтэн дайны үед дипломат харилцааг зохицуулах иж бүрэн, стандартчилсан тогтолцоо хэрэгцээтэй гэдэг нь улам бүр тодорхой болсон байдаг. Үүнтэй холбогдуулан, дэлхийн өнцөг булан бүрээс дипломатууд, хуулийн мэргэжилтнүүд Вена хотод чуулж, олон улсын дипломат ажиллагаа явуулахад улсууд болон тэдгээрийн төлөөлөгчдийн эрх, үүргийг хуульчлах гэрээний төслийг боловсруулжээ. Энэхүү конвенц нь иж бүрэн бүтэц, нарийн заалтуудаараа дипломат төлөөлөгчийн газар байгуулах, хадгалах, дуусгавар болгох, түүнчлэн дипломат төлөөлөгчдөд олгох эрх ямба, халдашгүй байдлын эрх зүйн үндсийг бүрдүүлдэг. Дипломат харилцааг стандартчилах төдийгүй улс хоорондын харилцан хүндэтгэл, ойлголцол, хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх ач холбогдолтой.

Түүнчлэн, Венийн конвенцод орчин үеийн олон улсын нийтийн эрх зүйн эрх тэгш, хөндлөнгөөс оролцохгүй, энх тайвнаар зэрэгцэн орших зарчмуудыг тусгасан байдаг. Дипломат байрны халдашгүй дархан байдал, харилцаа холбооны эрх чөлөөг баталгаажуулснаар энэхүү гэрээ нь яриа, хэлэлцээ хийх, мөргөлдөөнийг шийдвэрлэх чухал хэрэгсэл болох дипломат харилцааны ариун байдлыг бататгасан. Ингэснээр, маргааныг энхийн замаар шийдвэрлэх эрх зүйн орчныг бүрдүүлж, мөргөлдөөн болж хувирах зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, олон улсын энх тайван, аюулгүй байдлыг сахин хамгаалахад томоохон хувь нэмэр оруулж байна.

Венийн конвенц нь хууль эрх зүйн шууд үр дагавраас гадна улс орнуудын харилцан ойлголцол, хамтын ажиллагаа, итгэлцлийг бэхжүүлэх арга хэрэгсэл болох дипломат харилцааны тогтвортой байдлыг гэрчилнэ. Геополитикийн хурцадмал байдал, үндэстэн дамнасан сорилт, бэрхшээлүүд, технологийн хурдацтай дэвшлээр тэмдэглэгдсэн эрин үед гэрээний мөнхийн зарчмууд нь дипломатууд болон төрийн зүтгэлтнүүдийг олон улсын харилцааны ээдрээтэй нөхцөл байдлыг зохицуулахад чиглүүлсээр байна. Иймээс, Венийн конвенц нь дипломат эрх зүйн салбарын суурь баримт бичиг төдийгүй хүн төрөлхтний энх тайван, шударга, эв найрамдалтай ертөнцийг бий болгох хамтын хүсэл эрмэлзлийн бэлгэдэл юм.

Ж.Танан

Зүүлт тэмдэглэл

Дипломат харилцааны тухай Венийн конвенц (1961) https://legalinfo.mn/mn/detail?lawId=1164

Дипломат төлөөлөгчийн газрын эрх дарх (Immunity of Diplomatic Agency)

Дипломат төлөөлөгчийн газрын байр, холбоо харилцаа, архив, баримт бичиг халдашгүй дархан байх, татвар буюу албанаас чөлөөлөгдөх, өөрийн улсынхаа сүлд, далбааг ашиглах эрх, дархыг эдэлнэ.

Байрны халдашгүй дархан байдал гэдэг нь суугаа орны албаны хүмүүс дипломат төлөөлөгчийн газрын байранд түүний тэргүүний зөвшөөрөлгүйгээр нэвтрэн орохыг хориглосон хэрэг юм.

Дипломат төлөөлөгчийн газрын өмчийн болон түрээсийн байранд тодорхой төрлийн үйлчилгээний (цахилгаа, ус, хэрэглээний зэрэг) үнэ хөлснөөс бусад улс, орон нутаг, хотын татвараас чөлөөлөгдөнө.

Төлөөлөгчийн газрын архив бичиг баримтад ханаа ч, хэзээ ч халдаж үл болно.

Төлөөлөгчийн газар өөрийн засгийн газар ба бусад төлөөлөгчийн газартай харилцахдаа тохиромжтой бүх хэрэгсэл, дипломат шуудан, шифрийн холбоог ашиглах эрхтэй. Гэхдээ радио холбоог гагцхүү суугаа орны зөвшөөрөлтэйгөөр тавьж ашиглана.

Мөн дипломат төлөөлөгчийн газар, түүний тэргүүн томилогч улсын сүлд далбааг өөрийн байр, унаанд хэрэглэх эрхийг тус тус эдэлнэ.

Дипломат эрх, дарх (Diplomatic Immunity)

Олон улсын эрх зүй ёсоор гадаадын дипломат төлөөлөгчийн газар, түүний тэргүүн, бусад ажилтанд эдлүүлдэг тусгай эрхийг дипломат эрх, дарх гэнэ.

Гадаадын дипломатын төлөөлөгчийн газар үүргээ зохих ёсоор биелүүлэхийн тулд үйл ажиллагаа нь суугаа улсын засаг захиргааны байгууллагын хяналтаас чөлөөтэй байх шаардлагатай. Иймд эртнээс нааш олон улсын эрх зүйд элчин сайдын биед нь үл халдах журам тогтжээ.

Дипломатын эрх, дархын талаар Дипломат харилцааны тухай Венийн конвенцод заахдаа ийм эрх, дархыг ямар нэг этгээдийн ашиг сонирхлын тулд биш улс гүрнийг төлөөлж байгаа байгууллага Дипломат төлөөлөгчийн газраас үүрэгт ажлаа зохих ёсоор биелүүлэх нөхцөлийг олгож байгаа юм гэжээ.

Дипломат эрх, дархыг дипломат төлөөлөгчийн газрын эрх дарх, төлөөлөгчийн газрын ажилтны хувийн эрх дарх гэж ангилан үздэг.

Н.Мөнхзул, & Б.Нармандах. (2006). Олон улсын нийтийн эрх зүйн зарим нэр томьёоны тайлбар. (Н.Гантулга, ред.) Улаанбаатар: Цагдаагийн Академи.

#LawyerBirdie #ХуульчШувуухай #ДипломатХарилцааныТухайВенийнКонвенц #ВенийнКонвенц #ОлонУлсынНийтийнЭрхЗүй #ОлонУлсынКонвенц #ДипломатХарилцаа #ҮнлэстэнДамнасанСорилт #ТехнологийнХурдацтайДэвшил #ГэрээнийЗарчим #УлсОрнуудынХарилцанОйлголцол #ХамтынАжиллагаа #Геополитик #ТусгаарТогтнол #ДипломатБайрныХалдашгүйДарханБайдал #ХарилцааХолбооныЭрхЧөлөө #ЭрхТэгш #ХөндлөнгөөсОролцохгүйБайх #ЭнхТайвнаарЗэрэгцэнОрших #ОлонУлсынГэрээ #ДэлхийнIIДайн